Historia

HISTORIA PIŁKI RĘCZNEJ NA POMORZU ZACHODNIM

 Rozwój dyscyplin sportowych po drugiej wojnie światowej na ziemiach odzyskanych uzależniony był głównie od tego jacy sportowcy i działacze sportowi trafiali do określonych regionów kraju. W pierwszych latach powojennych wszystko trzeba było zaczynać od podstaw, także odbudowę szeroko rozumianej kultury fizycznej. Oznaczało to tworzenie od podstaw struktur organizacyjnych, odbudowę, ale przede wszystkim budowę nowej bazy sportowej oraz nadanie temu wszystkiemu podstaw poprzez wydanie aktów prawnych regulujących funkcjonowanie kultury fizycznej.

W Szczecinie – stolicy Pomorza Zachodniego impulsem do działania na rzecz piłki ręcznej było utworzenie w roku 1952 Technikum Wychowania Fizycznego ( jednego z trzech w kraju ). Absolwenci TWF po otrzymaniu uprawnień instruktorskich rozpoczęli samodzielną pracę w klubach sportowych.

      W dniu 11 marca 1954 roku  w Wojewódzkim Komitecie Kultury Fizycznej  w Szczecinie powołano Sekcję Piłki Ręcznej.                                       Pierwszym przewodniczącym został główny inicjator jej powołania Ryszard Kobendza. Wraz z nim działali: Jan Uczciwek, Arkadiusz Tomczyk, Zbigniew Armada i Joachim Klóska.

Dzień ten przyjęto jako datę powstania zorganizowanej piłki ręcznej.

Działalność Sekcji już w 1954 roku przyniosła utworzenie w województwie sześciu sekcji. 

 

  W 1958 roku powstały „Łącznościowiec” i „Kusy” Szczecin.  Przez cały okres działalności młodzież tych klubów zdobywała medale Mistrzostw Polski we wszystkich kategoriach wiekowych. Zawodniczki i zawodnicy zasilali seniorskie drużyny nie tylko województwa zachodniopomorskiego, ale i całej Polski, wielokrotnie występowali w reprezentacjach Polski.

  W Koszalinie ( do 1999 roku odrębne województwo ) pierwsze zorganizowane formy uprawiania piłki ręcznej powstały w latach 1955 – 1958 kiedy to nauczyciele wychowania fizycznego zaczęli wprowadzać je w szkołach podstawowych. W 1957  Jan Thomas powołał sekcję piłki ręcznej chłopców     w MKS „Znicz” . W 1966 roku na bazie „Znicza” utworzono sekcję piłki ręcznej  „Gwardii” Koszalin.

   Do najbardziej zasłużonych klubów w minionym okresie należały: „Pogoń”, „Łącznościowiec” , „Kusy” , „Wiarus”, „Ogniwo” Szczecin oraz „Gwardia” Koszalin i „Energetyk” Gryfino.

Złotymi zgłoskami w historii zachodniopomorskiej piłki ręcznej zapisał się:

 

Morski Klub Sportowy „Pogoń” Szczecin

Mistrzostwo Polski:

1983  trener – Zenon Łakomy

1986  trener – Sławomir Fogtman

1991  trener – Jakub Zalewski

Wicemistrzostwo Polski:

1971 , 1984 , 1989 , 1990

Trzecie miejsce :

1985 ,  1987

Puchar Polski :

1971 – trener  Zygmunt Jakubik

1986 – trener  Sławomir Fogtman

1992 – trener Janusz Brzozowski

 

Sezon  1985 /  86   Mistrzostwo i Puchar Polski

„POGOŃ” SZCZECIN

 

Męskiemu zespołowi „Pogoni” zabrakło tak spektakularnych sukcesów, ale i on przez wiele sezonów występował w najwyższej klasie rozgrywkowej

Trzecie miejsce :

1976 ,  1992

Puchar Polski :

1987 – trener  Janusz  Brzozowski

   W 1995 roku znika z nazwy klubu przymiotnik „Morski”, od tego czasu mimo, że kilkakrotnie zmieniały się nazwy, prezesi i działacze to z uwagi na formy przekazywania sekcji piłki ręcznej z klubu do klubu, można uważać,  że tradycje i dokonania zachowały swoją ciągłość.

SPR „Pogoń” Szczecin

Wicemistrzostwo Polski:

2016

Trzecie miejsce :

 2015

W ostatnich latach pierwsze wymierne efekty szkoleniowe odnosił również:

Klub Uczelniany AZS Politechnika Koszalińska

Trzecie miejsce w Mistrzostwach Polski w 2013

Puchar Polski :

2008 – trener  Waldemar Szafulski

Kapitan zespołu KU AZS Politechnika Koszalińska Iwona Szafulska otrzymuje Puchar Polski z rąk  Wiceprezesa ZPRP Henryka Szczepańskiego i Prezesa Honorowego ZPRP prof. Janusza Czerwińskiego.

 

ENERGA AZS KOSZALIN

  *BRĄZOWY MEDAL MISTRZOSTW POLSKI W SEZONIE 2017/2018

 

 

 ZASŁUŻENI

DLA 

 ZACHODNIOPOMORSKIEGO SZCZYPIORNIAKA

 

JANUSZ  BRZOZOWSKI

„Pogoń” Szczecin

2 - krotny olimpijczyk  ( 1976 , - brązowy medal , 1980 – 7 miejsce ) 

3 - krotny uczestnik Mistrzostw Świata ( 1978 , 1981, 1982 – brązowy medal )                    

2 - krotny uczestnik Pucharu Świata ( 1975 , 1979 – srebrne medale )                    

W reprezentacji Polski wystąpił 164 razy zdobywając 245 bramek.

Trener:  „Pogoń” – 1987 - Puchar Polski  (mężczyźni)

              „Pogoń” – 1992 - Puchar Polski  (kobiety)

„Zasłużony Mistrz Sportu” - 1983

Złota Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej” – 2001

 

 

 

                                                                                                

 MARIA PIOTROWSKA

„Zryw” , „Łącznościowiec” , „Pogoń”  Szczecin

Zawodniczka  50 – lecia Piłki Ręcznej na Ziemi Szczecińskiej

W reprezentacji Polski wystąpiła 48 razy zdobywając 67 bramek

Puchar Polski w 1971 roku

 

 

 

 

                                                                                      

MIRELLA MIERZEJEWSKA

 „Łącznościowiec” , „Pogoń”  Szczecin

Mistrzostwo Polski:  1983 , 1986  , 1991 

Puchar Polski : 1986 

7 - krotna uczestniczka Mistrzostw Świata

     Grupa A  -  1986 , 1990 , 1993

     Grupa B  -  1983 , 1985 , 1987 , 1989

W reprezentacji Polski wystąpiła 176 razy zdobywając 694 bramki                 

 

 

 

                                                                                                   

JOANNA  DWORACZYK

KU AZS Politechnika Koszalińska

Mistrzostwa Polski – 3 miejsce - 2013

Puchar Polski : 2008

3 – krotna uczestniczka Mistrzostw Świata ( 1997, 1999,  2005 )

W reprezentacji 179 występów ;  331 bramek

 

 

                 

 

ZYGMUNT  JAKUBIK

Trener –„Pogoń”  Szczecin - kobiety i mężczyźni ,   „Wiarus”  , „Stal” Gorzów , „Energetyk”  Gryfino

Wicemistrzostwo Polski  1971   – kobiety

Puchar Polski – 1971 – kobiety

Trener reprezentacji Polski kobiet w latach 1972 – 1977

Mistrzostwa Świata 1973 – V miejsce , 1975 – VII miejsce

                  

 

 

ZENON  ŁAKOMY

Trener -  „Pogoń”

Mistrzostwo Polski  1983   – kobiety

Wicemistrzostwo     1984   – kobiety

Puchar Polski – 1987 – mężczyźni

Trener reprezentacji Polski mężczyzn w latach 1986 – 1990

Mistrzostwa Świata 1990

Trener reprezentacji Polski kobiet w latach 2006 – 2008

Mistrzostwa Świata 2007 , Mistrzostwa Europy 2006

 

 

 

SŁAWOMIR FOGTMAN

Trener -  „Pogoń” Szczecin

Mistrzostwo Polski  1986   – kobiety

III miejsce  MP         1987    – kobiety

Puchar Polski – 1986 – kobiety

III miejsce  MP        1992    – mężczyźni

               

 

 

JAKUB ZALEWSKI

Trener -  „Pogoń” , Łącznościowiec” , „Kusy” Szczecin , „Energetyk” Gryfino

Mistrzostwo Polski  1991  „Pogoń” – kobiety

Wicemistrzostwo    1989,  1990

 

 

 

ZDZISŁAW  JEZIORNY

Sędzia  w latach 1960 – 1987 , ok. 1400 spotkań

Sędzia międzynarodowy w latach 1968 – 1986

Igrzyska Olimpijskie 1980 – Moskwa  ( w tym finał kobiet ZSRR – Jugosławia )

Mistrzostwa Świata – 1978 , 1982 , 1983 - mężczyźni

Mistrzostwa Świata – 1983 , 1985  - kobiety

Delegat IHF w latach 1988 - 2000

 

 

 

 

ANDRZEJ DUTKA 

Sędzia piłki ręcznej od 1974 roku.

Sędzia międzynarodowy od 1989 roku, w parze ze Zbigniewem Uszyńskim.

Prowadzą wiele spotkań w Akademickich Mistrzostwach Świata, Pucharze Europy i turniejach międzynarodowych.

 

 

 

ZBIGNIEW USZYŃSKI

Sędzia piłki ręcznej od 1977 roku

Sędzia międzynarodowy od 1989 roku, w parze z Andrzejem Dutką.

Prowadzą wiele meczów w Akademickich Mistrzostwach Świata, Pucharze Europy i turniejach międzynarodowych.

Delegat ZPRP

 

 

 

 

ZBIGNIEW  TARCZYKOWSKI

Sędzia . delegat , działacz

Sędzia  od 1984 do 2007 roku

Delegat ZPRP od 2007 roku

Ostatni prezes OZPR Szczecin 1994 – 1999 i pierwszy prezes Zachodniopomorskiego Związku Piłki Ręcznej od 1999 roku do 2018r.

Od 2004 roku przewodniczący Komisji Rewizyjnej ZPRP.

Aktywny działacz Szkolnego Związku Sportowego, organizator wielu turniejów i meczów międzynarodowych w różnych kategoriach wiekowych.

 

 

 

JAN  STASIUK

Od 1966 roku nieprzerwanie związany z „Gwardią” Koszalin jako zawodnik, trener i prezes klubu.

Członek Zarządów OZPR Koszalin i ZZPR Szczecin

Organizator Międzynarodowych Festiwali Piłki Ręcznej Dziewcząt i Chłopców.

 

 

 

MARCIN  KOBYLARZ

Działacz klubów koszalińskich “Gwardii” i KU AZS Politechnika Koszalińska

Współautor największych osiągnięć klubu KU AZS:

Puchar Polski 2008 i 3 miejsce w superlidze 2013

Wiceprezes ZZPR i członek Zarządu ZPRP

 

 

 

RYSZARD  GETEK

Prezes OZPR Szczecin w latach 1973 – 1977 i 1985 – 1994

Sędzia piłki ręcznej – ok. 3 000 meczów

Bardzo aktywny działacz społeczny.

 

 

PIONIERZY PIŁKI RĘCZNEJ NA POMORZU ZACHODNIM

W poniższym zestawieniu zebrane zostały pionierskie zdarzenia, które stały się motorem rozwoju lub jego podsumowaniem. Za każdym ze zdarzeń stoją konkretni ludzie toteż opracowanie Andrzeja Dolaty opatrzone zostało tytułem:

"Oni byli pierwsi"

Powstanie pierwszych sekcji szczypiorniaka
- SKS  Gumieńce 1952 Op. Jan Uczciwek
- „Zryw” TWF 1952    Op. Ryszard Kobendza

Powstanie samodzielnej Sekcji Piłki Ręcznej
przy WKKF Szczecin   11.03.1954  Przewodniczący Ryszard Kobendza

Uzyskanie uprawnień szkoleniowych:
- instruktora 1950 Jan Uczciwek
- trenera II klasy 1962 Zygmunt Jakubik
- trenera  I klasy 1967 Zygmunt Jakubik
- trenera klasy mistrzowskiej 1975 Zygmunt Jakubik

Uzyskanie uprawnień sędziowskich:
- sędziego okręgowego 13.01.1951 Stefan Borkowski
- sędziego związkowego 05.12.1958 Joachim Klóska
- sędziego międzynarodowego 27.10.1959 Henryk Truszczyński

Wprowadzenie zespołu do najwyższej klasy rozgrywkowej:
- „Łącznościowiec” kobiety 11- osobowa  1959 Joachim Klóska
- „Łącznościowiec” kobiety   7- osobowa 1960 Joachim Klóska
- „Wiarus”  mężczyźni  7- osobowa 1967 Arkadiusz Tomczyk

 

Autor: Henryk Niski

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

WYDARZYŁO SIĘ W SZCZECINIE

Pichot, Leroy, Dumant kontra Gąsior, Suski i Frąszczak. Szczecin rzadko kiedy gościł kadrę narodową, ale tak się złożyło, że w 1958 roku Gród Gryfa był gospodarzem towarzyskiego meczu piłki ręcznej mężczyzn pomiędzy Polską a Francją. Obecnie takie spotkanie byłoby nie lada gratką dla kibiców (trójkolorowi to  m.in. wielokrotni mistrzowie świata). Podobnie było i wtedy, bo, co warto podkreślić, zmierzyły się ze sobą 5. i 9. drużyna świata.

Biało-czerwoni udanie zadebiutowali na na swoim pierwszym mundialu. Tak turniej w NRD wspomina Przegląd Sportowy:

W lipcu 1957 r. nasza reprezentacja rozegrała pierwszy mecz międzypaństwowy siedmioosobowych drużyn, a już po kilku miesiącach przystąpiła do mistrzostw świata w NRD. Polacy sprawili ogromną niespodziankę. Zajęli piąte miejsce wśród 16 ekip. W meczu z Jugosławią (9:7) po przerwie rywale strzelili biało-czerwonym jednego gola! W spotkaniu o piątą lokatę zespół trenera Tadeusza Breguły pokonał Norwegów 20:18. Gwiazdami byli wtedy Jan Suski, uznawany za najlepszego rozgrywającego w Europie, i Kazimierz „Kaju" Frąszczak, późniejszy 13-krotny mistrz Polski ze Śląskiem Wrocław, który zresztą zakładał. Francuzom poszło nieco gorzej i uplasowali się pod koniec pierwszej dziesiątki.

Klasyfikacja końcowa MŚ 1958:

Mecz pomiędzy ekipami Polski i Francji w Szczecinie miał być rewanżem za wcześniejsze spotkanie towarzyskie zakończone remisem 10:10. 

Obie reprezentacje były nastawione na wygraną.

 

Przyjechaliśmy po zwycięstwo. Jeżeli tylko Pichot będzie w pełnej formie powinniśmy wygrać. W każdym razie postaramy się pokazać grę możliwie najciekawszą. Chcielibyśmy. aby publiczność odniosła najlepsze wrażenia. Kristian Picard, trener trójkolorowych.

Każdy chce wygrać. My mamy na to równe szanse. Jeżeli wyjdą nam pierwsze piłki i zawodnicy wytrzymają mecz nerwowo powinniśmy tym razem przechylić szalę na swoją korzyść. Tadeusz Breguła, trener biało-czerwonych.

Reprezentacja Polski przyjechała do Szczecina w następującym składzie: Gąsior, Wiechuła, Dauksza, Suski, Frąszczak, Rozwadowski, Rajchel, Hagodziński, Zawadziński, Cieślak, Pyjos i Piszczyk.

Mecz potoczył się znakomicie dla biało-czerwonych. W pierwszej połowie Polacy całkowicie wyłączyli z gry "czarodzieja piłki", Pichot'a i byli dużo bardziej skuteczni w ataku. W drugiej odsłonie trójkolorowi zaczęli wykorzystywać swoje inne atuty, ale było już za późno żeby odwrócić losy spotkania. Końcowy wynik 22:11 pokazuje całkowitą dominację naszej kadry. Chyba nikt nie miałby nic przeciwko, gdyby udało się go powtórzyć w dzisiejszych realiach.

Zespół polski przynajmniej o klasę przewyższał przeciwników panując prawie przez cały czas na boisku szczecińskiej hali sportowej. (...) Doskonały plan taktyczny trenera Breguły spowodował, iż ten niebezpieczny indywidualista (Pichot) i doskonały strzelec był całkowicie unieruchomiony przez polską obronę.(...)
Wyróżnić należy jeszcze organizatorów spotkania, którzy spisali się bardzo dobrze i żałować, że szczecińska hala mieści na takie imprezy jedynie tysiąc widzów. Była to bowiem impreza naprawdę ciekawa. Kurier Szczeciński 1958.

 

AUTOR: TOMASZ PACZKOWSKI (www.facebook.com/bramasportowa)

(źródła wykorzystane przez autora: Przegląd Sportowy, Wikipedia, Kurier Szczeciński,)